فهرست مطالب

چکیده تحقیق: ۳

مقدمه: ۵

هدف تحقیق: ۶

روش تحقیق ۸

قلمرو تحقیق: ۹

سئوال تحقیق: ۱۰

کاربران تحقیق: ۱۱

کاربران اصلی این تحقیق عبارتند از: ۱۱

وزارت علوم، تحقیقات و فنّاوری و وزارت بهداشت، درمان و آموزش کشور ۱۱

کلیه دستگاههای اجرایی و تولیدی که متکی به مغزافزار و نیروی انسانی نخبه هستند ۱۱

ریاست جمهوری بویژه بنیاد نخبگان ۱۱

شورای عالی انقلاب فرهنگی ۱۱

مجلس شورای اسلامی و قوة قضائیه ۱۱

روش گردآوری اطلاعات ۱۲

ابزار گردآوری اطلاعات ۱۲

جامعه آماری و حجم نمونه ۱۲

محدودیت‎های تحقیق ۱۳

۱٫ مفهوم شناسی نخبگان ۱۷

چهار رویکرد عمده در مجموعه نظریات نخبگان از هم متمایز می‎شوند ۱۷

نظریه‎ی کثرت‎گرایانه‎ی نخبگان ۱۷

نظریه نخبه‎گرایی ۱۷

نظریه دمکراتیک نخبگان ۱۷

دیدگاه مردم – نخبگان ۱۷

منابع فیزیکی مانند وسایل تولید و … ۱۸

منابع اقتصادی مثل سرمایه ۱۸

۱۲٫ نظریه نظام آموزش اقتباسی: ۳۵

۱۳٫ نظریه بحران منزلتی: ۳۵

۱۴٫ نظریه جاذبه – دافعه (Pull – Push) 36

موانع بازدارنده ۳۶

الف- ارزیابی و فراتحلیل قالب و روش شناسی آثار ۳۸

عدم استفاده از تکنیک‌های پیشرفتة تجزیه و تحلیل بجز موارد معدودی از پژوهشها ۳۹

دورنمای وضعیت روش‌شناسی پژوهشها ۴۱

دورنمای وضعیت روش‌شناسی پژوهشها (ادامه) ۴۱

دورنمای وضعیت روش‌شناسی پژوهشها (ادامه) ۴۵

معرفی قالب آثار علمی ۴۸

جدول ۱ معرفی قالب آثار علمی ۴۸

۲- پراکندگی موضوعی آثار علمی ۴۹

جدول ۲ ـ پراکندگی موضوعی آثار علمی ۴۹

۳- دورة زمانی انتشار تحقیق و اثر علمی ۵۰

جدول ۳ـ دورة‌ زمانی انتشار تحقیق و اثر علمی ۵۰

۴- میزان همکاری محققان در تهیة اثر ۵۰

جدول ۴ـ میزان همکاری محققان در تهیة اثر (میزان هم‌ پژوهی و هم‌نویسی) ۵۰

۵- قلمرو رشته‌ای آثار علمی ۵۲

جدول ۵ ـ قلمرو رشته‌ای آثار علمی ۵۲

۷- میدان مطالعه ۵۴

۱۲- بررسی میزان اشتراک در تئوری و آموزه‌های نظری ۶۰

۱۴- میزان ارتباط و تناسب راهکارها وپیشنهادات ۶۳

۱۵- میزان شفافیت و قابل اجرا بودن راهکارها و پیشنهادات ۶۴

۱۶- طبقه بندی سطوح پیشنهادات و راهکارها ۶۵

منابع فارسی: ۸۶

منابع لاتین: ۹۰

چکیده تحقیق:

   عنوان تحقیق «راهکارهای توسعه نیروی انسانی نخبه و پیشگیری از فرار مغزها» است که با روش فراتحلیل (Meta-Analysis) انجام شده است.

   هدف فراتحلیل حاضر نیل به نتایج کلی و کاربردی از طریق ترکیب منابع و مطالعاتی است که در داخل کشور در زمینة « توسعه نیروی انسانی نخبه و پیشگیری از فرار مغزها» صورت گرفته است.

   این فراتحلیل که از طریق بررسی و ارزیابی ۴۸ اثر علمی انجام شد دو بُعد روش شناختی و محتوایی را مد نظر قرار داد. در بُعد روش شناختی نتایج نشان داد که مطالعات مورد بررسی در عین حال که انباشت خوبی از ایده‌های نظری و راهکارهای عملی را ارائه می‌کنند دارای اشکالات و نواقص متعددی هستند از جمله: عدم سازگاری بین اهداف، چارچوب نظری، روش تحقیق، نتایج و راهکارها- بدیهی بودن بسیاری از فرضیه‌ها- عدم استفاده از تکنیک‌های پیشرفتة تجزیه و تحلیل- مناسب نبودن حجم نمونه – اتکا به روش‌های نظری و …

   از جنبة محتوایی نیز این فراتحلیل پس از آسیب شناسی مختصر مطالعات و مشخص نمودن مشکلاتی چون عدم تناسب نتایج با اهداف پژوهش، ضعف ارتباط و تناسب راهکارها با هدف تحقیق و … در جستجوی تئوری مشترک و بنیادین تحقیق برآمد. در این بررسی مشخص گردید ۶/۳۹ آثار مبتنی بر تئوری جاذبه- دافعه و ۴/۳۷ درصد مبتنی‌بر آموزه‌های نظری مشابه و مرتبط با آن بوده‌اند. در درجه سوم ۶/۱۶ درصد آثار به سایر تئوریها تکیه کرده‌اند که آنها نیز عمدتاً تعارضی با گروه اول و دوم نداشته و به دلیل وسعت و قابلیت فراگیری که تئوری جاذبه- دافعه دارد می‌توان از آموزه‌های آنها چون مبحث «چرخش مغزها» به عنوان مکمل بهره گرفت.

   در زمینة راهکارهای پیشنهادی، این تحقیق نشان داد که ۷۲% از ۲۵۵ پیشنهاد ارائه شده، غیر شفاف و کلی و تنها ۲۸% آنها قابل اجرا و شفاف‌اند.